Tatry Wysokie. Kraina górskich jezior

Czy to do Morskiego Oka czy do Doliny Pięciu Stawów Polskich wędrówkę prawie zawsze rozpoczyna się w Palenicy Białczańskiej. Niewiele osób wykorzystuje do tego celu malowniczą Dolinę Filipka, która jest zdecydowanie ciekawsza. Droga z parkingu za osadą Małe Ciche do Wodogrzmotów Mickiewicza to jedynie dwie godziny marszu więcej. Tymczasem, jeśli planujemy tylko wycieczkę do "Morskiego", jest to idealne rozwiązanie.

Po drodze można zatrzymać się w Sanktuarium Maryjnym na Wiktorówkach. Odcięta od świata świątynia w zakopiańskim stylu i otaczający ją symboliczny cmentarz "ludzi gór" to najpiękniejsze miejsce do modlitwy i refleksji. Zawsze można tu liczyć na herbatę lub trafić na specjalne nabożeństwo. Sama świątynia powstała pod wpływem legendy o pasterce i maryjnym objawieniu. Od lat jest miejscem pielgrzymek wiernych.

Kolejnym przystankiem na tym szlaku jest malownicza Rusinowa Polana. Stąd rozciąga się prawdopodobnie jedna z najpiękniejszych tatrzańskich panoram. Doskonale widać Tatry Wysokie: Gerlach i Rysy. Dla równie pięknych widoków można wspiąć się na Gęsią Szyję (należy jednak uważać na błoto podczas deszczowej pogody). Na Rusinowej atrakcją są też stada owiec i bacówka ze świeżymi serkami. 

Po godzinnej wędrówce słychać już z daleka tzw. Wodogrzmoty Mickiewicza. Ta kaskada kilku połączonych ze sobą wodospadów rzeczywiście tworzy niesamowity huk. Wodogrzmoty znajdują się już w obrębie Doliny Roztoki. Tu szlak z Doliny Filipka krzyżuje się ze ścieżką z Palenicy Białczańskiej. Dojście leśną trasą z parkingu w Palenicy zajmuje 40 min. Bezpośrednio za wodospadami można też skręcić na zielony szlak prowadzący do nieco bardziej spokojnego schroniska PTTK im. Wincentego Pola. Drewniane schronisko leży tuż przy słowackiej Dolinie Białej Wody i słynie z atmosfery "dawnych lat". Na tym samym skrzyżowaniu, w druga stronę, wzdłuż Potoku Roztoka biegnie bezpośredni szlak na Dolinę Pięciu Stawów. Droga do tamtejszego schroniska z tego miejsca zajmuje półtorej godziny. 

Idąc dalej na południe czerwonym, asfaltowym szlakiem, po pewnym czasie pojawia się Polana Włosienica. To duży końcowy parking, na którym zatrzymują się dorożki i konne wozy z turystami. Przy parkingu znajduje się bufet PTTK, a nad nim wśród lasu niewidoczne z drogi obozowisko PZA (Polskiego Związku Alpinizmu). Powyżej od szlaku odchodzi ścieżka dydaktyczna wiodąca na drugą stronę Rybiego Potoku, który razem z Białą Wodą tworzy Białkę. 

Za parkingiem szosa opuszcza lasy reglowe i otwiera się widok na rejon Mięguszowieckich Szczytów oraz na grań Miedzianego. W miejscu tym, zwłaszcza Żlebem Żandarmerii, zimą często schodzą lawiny, które mogą dotrzeć aż do szosy. Stąd wędrówka trwa już tylko kilkanaście minut. Po drodze odchodzi kolejny, niebieski szlak do Doliny Pięciostawiańskiej przez Świstówkę Roztocką. 

Tuż przed głównym budynkiem schroniska poniżej drogi leży tzw. Stare Schronisko, a za nim nad brzegiem stawu budynek główny potocznie zwany "Mokiem". To najbardziej popularne schronisko rocznie odwiedza ponad milion turystów! Warto obejść Morskie Oko dookoła i skręcić na szlak prowadzący na Rysy. Po około 40 minutach wspinaczki pojawia się jedno z najbardziej wyjątkowych jezior - Czarny Staw pod Rysami. Nawet w sierpniu często zalega tu jeszcze śnieg. 

Z góry rozciąga się również piękny widok na położony niżej "Rybi Staw". Z tego miejsca, będąc odpowiednio przygotowanym, można udać się na Rysy (3h 30min.) lub wrócić tą samą drogą do schroniska. Nad południowym brzegiem stawu wznosi się najsłynniejsza i największa wspinaczkowa ściana Tatr – ponad 500-metrowa Kazalnica.

Aby dostać się najprostszą drogą z "Moku" do popularnej "Piątki", należy cofnąć się do rozwidlenia szlaków, gdzie drogowskaz wskazuje trasę na Świstówkę. Z tego miejsca marsz trwa około dwie godziny. Szczególną ostrożność należy zachować przy przekraczaniu kamienistego Żandarmiego Żlebu. Z powodu częstych lawin od 1 grudnia do 15 maja szlak jest zamknięty. Trasa prowadzi wtedy dookoła zboczy Niżnej Kopy.

Po pewnym czasie pojawiają się wspaniałe widoki na Morskie Oko, a ostatecznie Przedni Staw, nad którego brzegiem znajduje się schronisko. Dno Doliny Pięciu Stawów Polskich w dużej części pokrywają polodowcowe stawy, od których właśnie pochodzi sama nazwa. Największym jeziorem jest Wielki Staw Polski o głębokości 79 metrów. Właśnie z niego bierze początek Roztoka, która spadając 70-metrowymi kaskadami tworzy Siklawicę – największy polski wodospad. Droga ze schroniska nad wodospad to jedyne 30 minut.

Dalej szlak prowadzi na Czarny Staw, Zadni Staw, a następnie przez Zawrat na Czarny Staw Gąsienicowy. Trasa jest jednak zdecydowanie wymagająca, a zejście ze szczytu prowadzi przez łańcuchy i jest naprawdę trudne. Dnem doliny poprowadzono liczne szlaki turystyczne m.in w kierunku Orlej Perci, przez co miejsce jest licznie odwiedzane przez wędrowców. Mimo ruchu jest to bez wątpienia najpiękniejsza polska dolina. Przez lata była inspiracją dla artystów m.in Żeromskiego, Witkiewicza czy Kasprowicza.