Kos, czyli wyspa Hipokratesa

Kos należy do archipelagu Sporadów Południowych. Jest położona we wschodniej części Morza Egejskiego, u wybrzeży Turcji. Często nazywana jest wyspą Hipokratesa, ponieważ to tu w 460 r.p.n.e. przyszedł na świat ojciec medycyny.

Sezon turystyczny na Kos rozpoczyna się w maju i trwa aż do października. Przez większą część roku klimat jest tu łagodny, a temperatury wysokie. Chwile wytchnienia od upałów gwarantuje w lecie północno-zachodni wiatr meletemi. Dzięki niemu wyspę chętnie odwiedzają miłośnicy windsurfingu i innych sportów wodnych. Duże fale przyciągają surferów zwłaszcza na plażę w zatoce Kamari.

Między wyspą Kos a Polską jest godzina różnicy (gdy w Warszawie jest godz. 12, na Kos zegary wskazują godz. 13). Najlepiej dotrzeć tu samolotem - wyloty są z każdego większego lotniska. Jest to bardzo popularny wśród Polaków kierunek podróży.

Obowiązującą na wyspie walutą jest euro.

Powierzchnia Kos to ok. 290 km2. Długość wyspy w najszerszym punkcie wynosi zaledwie 45 kilometrów. W najwęższym miejscu - Ag. Stefanos - po obu stronach widać morze.  Wyspę zamieszkuje około 33 tys. osób, z czego połowa skupiona jest wokół stolicy. Kos charakteryzuje ukształtowanie nizinne, jest tylko jedno pasmo górskie, z najwyższym szczytem Dikeos (847 m.n.p.m).

Wyspę najlepiej przemierzać rowerem, skuterem lub samochodem (przejechanie z jednego końca Kos na drugi zajmuje zaledwie godzinę). Wypożyczalnie aut są w każdym większym mieście.

Po wyspie można także poruszać się autobusami. Nie kursują one jednak zbyt często, dlatego warto dokładnie zapoznać się z rozkładem jazdy.

Największe miasto na wyspie także nazywa się Kos. Jest to lokalne centrum turystyczne i kulturalne - tutaj znajdują się największe skupiska zabytków architektonicznych. Funkcję stolicy pełni od około IV wieku p.n.e. Wcześniej głównym miastem była Astypalia, która leży w południowo-zachodniej części wyspy.

Jedną z największych atrakcji turystycznych jest średniowieczny Zamek Neratzia pochodzący z XVI wieku, kiedy władzę sprawowali Joannici. Mieści się on na cyplu, obok wejścia do portu.

Przy zamku rośnie wielki Platan Hipokratesa. Szacuje się, że drzewo ma około 700 lat - jest uważane za jedno z najstarszych w Europie. Legenda głosi, że pod tym drzewem nauczał ojciec medycyny. Nieopodal znajduje się XVII-wieczny meczet Gazi Hassan Pasza.

W centralnym punkcie miasta jest charakterystyczna fontanna, która pochodzi z czasów, gdy wyspa była pod panowaniem tureckim.

W 1933 roku wyspę nawiedziło potężne trzęsienie ziemi, w skutek którego poważnie ucierpiało największe miasto. Kos zostało praktycznie całkowicie zniszczone.

To tragiczne zdarzenie przyczyniło się do rozpoczęcia prac wykopaliskowych. Zaowocowały one odkryciami z czasów antycznych - odnaleziono m.in. pozostałości rzymskiej agory, świątyń Afrodyty i Heraklesa, Term, Gimnazjonu, czy Domu Europy z mozaiką prezentującą scenę porwania Europy. Można tu także zobaczyć starożytne publiczne toalety.

Na południe od centrum miasta odkryto ruiny Casa Romana, czyli rzymskiej willi, w której zachowały się malowidła ścienne i fragmenty mozaik. Warte odwiedzenia jest także Muzeum Archeologiczne, w którym można podziwiać odnalezione podczas prac wykopaliskowych artefakty, m.in. posąg Hipokratesa.

Stare miasto tętni życiem, w centrum są liczne kawiarnie, restauracje i sklepy z pamiątkami.

Trzy kilometry od Kos mieści się najsłynniejsze miejsce na wyspie, czyli Asklepiejon. Trzypoziomowy kompleks z III wieku p.n.e. jest położony na piniowym wzgórzu. Niegdyś znajdowały się tu ołtarz i świątynia Asklepiosa i Apollina, a także szkoła medyczna, w której leczono chorych zgodnie z filozofią Hipokratesa. W największym budynku, na szczycie kompleksu była świątynia dorycka boga medycyny.

W centralnej części wyspy, na zboczach Dikeos, mieszczą się urokliwe, tradycyjne miasteczka. Wśród bujnej roślinności można podziwiać małe białe domki. Największą popularnością wśród turystów cieszy się Zia. Nieopodal są źródła Kefalovrisi i szlak prowadzący na szczyt góry Dikeos.

Osiem kilometrów od miasta Kos zlokalizowana jest niewielka wioska Therma Loutra. Wielką atrakcją turystyczną jest plaża z gorącymi źródłami, które wylewają się ze skalnej groty i wpływają do morza.

Kąpiel w ciepłej wodzie na plaży otoczonej malowniczymi skałami to czysta przyjemność!

Będąc na wyspie warto pojechać także do miasteczka Platani, które zamieszkuje mniejszość turecka. Niedaleko Kefalos, na południu Kos, można podziwiać pozostałości po antycznej Astypalii. Turyści chętnie odwiedzają także opuszczony klasztor Agios Ioannis.

Wyspa słynie z długich piaszczystych plaż, które zajmują aż 70 procent wybrzeża. Jedną z najpopularniejszych jest Agios Stefanos w zatoce Kefalos. Przy kurorcie Kamari jest komercyjna plaża z rozbudowaną infrastrukturą; często odwiedzają ją turyści. W pobliżu zachowały się pozostałości po bazylice świętego Szczepana.

Stąd też można wybrać się na wycieczkę statkiem na wysepkę Nissiros.

Niedaleko dawnej wioski rybackiej Kardemena mieści się natomiast jedna z najpiękniejszych plaż - 3-kilometrowa Kardamena Beach. Atrakcyjna jest także otoczona drzewami plaża Tingaki.

Popularnością cieszą się plaże w miasteczkach Mastichari i Limionas. W mieście Kos jest natomiast Lambi Beach, która rozciąga się od basenu portowego. Jest ona zwykle bardzo zatłoczona. Wzdłuż Zatoki Kefalos ciągną się piaszczyste plaże - Paradise, Sunny i Camel Beach.

Popularną atrakcją wśród turystów odwiedzających Kos jest rejs promem do tureckiego kurortu Bodrum oddalonego zaledwie 4 kilometry od wyspy. Podróż trwa godzinę, cena to około 40 euro za dorosłą osobę.

Miasteczko jest położone na zboczach wzgórz, przy zatoce. Jedną z największych atrakcji malowniczego Bodrum są ruiny Mauzoleum w Halikarnasie - to jeden z Siedmiu Cudów Świata Starożytnego.

Warto odwiedzić także antyczny teatr wzniesiony przez Mauzolosa, a także Muzeum Archeologii Podwodnej mieszczące się w zbudowanym przez joannitów Zamku Świętego Piotra.

Atrakcją turystyczną jest także stocznia osmańska i Brama Myndos.

Grecka kuchnia jest uważana za jedną z najzdrowszych na świecie - charakteryzują ją świeże warzywa, ryby i owoce morza.

Na Kos jednym z najpopularniejszych dań jest pita z mięsem wieprzowym lub drobiowym, warzywami i sosem tzatziki.

Turyści często zamawiają także souvlaki - wieprzowe szaszłyki. Koniecznie trzeba skosztować keftedes, czyli mięsnych pulpetów, moussaki (ziemniaki, bakłażany, mięso mielone i pomidory zapieczone w sosie beszamelowym).

Polskie gołąbki przypomina dolmadakia - mięso mielone zawijane w liście winogron.

Na przystawkę można skosztować sałatki choriatiki - pomidory, ogórki, cebula, oliwki, ser feta, papryka i oliwa z oliwek.

Na deser warte polecenia są baklavas - ciastka z migdałami, orzechami, pistacjami i miodem lub greckie donaty, czyli pączki oblane lukrem lub czekoladą.

Baza noclegowa na Kos jest bardzo rozbudowana. Możemy wybierać między tanimi hostelami, a luksusowymi, pięciogwiazdkowymi hotelami. Dużą popularnością cieszą się kwatery prywatne - wynająć można apartament lub studio.